Kinderdagverblijven in MV: is het einde van de premievrijheid op handen?

Kinderdagverblijven in MV: is het einde van de premievrijheid op handen?

Het deelstaatparlement van Mecklenburg-Vorpommern bespreekt momenteel of premievrije kinderdagverblijven een uitfaseringsmodel zouden kunnen worden. Dit debat wordt gevormd door het rapport van de Rijksrekenkamer en de gespannen financiële situatie van de gemeenten. De Rekenkamer stelt voor dat de staat gemeenten meer financiële steun geeft om de stijgende kosten van premievrije kinderdagverblijven te dekken. Ouders in Mecklenburg-Vorpommern kunnen hun kinderen al vijf jaar gratis laten oppassen in kinderdagverblijven, maar de financiële lasten nemen voortdurend toe. In 2024 bedragen de totale kosten voor de kinderdagverblijven maar liefst 923 miljoen euro, waarvan de staat 503 miljoen euro, oftewel 54,5 procent, voor zijn rekening neemt. De rest gaat met 420 miljoen euro naar de gemeenten en districten. Dit meldt NDR.

De rood-rood-groene coalitie in Mecklenburg-Voor-Pommeren heeft zich gecommitteerd aan gratis kinderopvang, maar de CDU heeft haar zorgen geuit. Gemeenten daarentegen vragen om meer steun, omdat stijgende kosten en dalende inkomsten de overheidsfinanciën onder druk zetten. Vanaf 2026 mogen federale fondsen alleen worden gebruikt voor kwalitatieve verbeteringen in de kinderopvang en niet langer om algemene financieringstekorten te dekken. Jaarlijks stijgen de kosten met zo’n 100 miljoen euro, wat de situatie nog ingewikkelder maakt.

Kosten en uitdagingen van de financiering van kinderopvang

De Rekenkamer is van mening dat er dringend regelgevend ingrijpen door de overheid nodig is om ervoor te zorgen dat de kinderopvang duurzaam is. Voorzitter Martina Johannsen bekritiseert het feit dat de kosten voor plaatsen vooraf worden bepaald en dat er geen mogelijkheid is om de financiering te verlagen als de prestaties slecht zijn. De uitgaven aan kinderopvang zijn gestegen van 145 miljoen euro in 2012 naar 580 miljoen euro, wat nu goed is voor vijf procent van de staatsbegroting. De staat financiert ruim de helft van de kosten van voorschools onderwijs, maar heeft geen invloed op het soort contracten dat wordt afgesloten. Het is hier rumoerig Tijd Er is een grote inhaalslag te maken omdat er geen controle is over de middelen en het afsluiten van contracten.

De huidige uitdagingen zijn ook terug te vinden in de zorgsituatie. Hoewel de zorg voor kinderen van drie tot zes jaar met 94,5 procent hoog is, is het voor kinderen van één tot drie jaar met 83 procent niet zo rooskleurig. De kinderopvangratio in Mecklenburg-Vorpommern is ook een van de slechtste van het hele land: 1 op 14. Dit wordt bekritiseerd door de Bertelsmann Foundation en legt extra druk op de bestaande specialisten in de kinderdagverblijven.

Waar leiden de veranderingen toe?

De burgemeester van Rostock, Birgit Czarschka (SPD), roept daarom op tot een herziening van de premievrije kinderdagverblijven, gezien de gewijzigde financiële omstandigheden. Er is een spannend debat gaande: ouders, vertegenwoordigd door Heiner Rebschläger, voorzitter van de Kita State Ouderraad, zijn deels bereid opnieuw premie te betalen als de kwaliteit van de zorg toeneemt. Hieruit blijkt dat mensen in de regio bereid zijn te investeren in het onderwijs van hun kinderen, zolang er sprake is van een overeenkomstige verbetering.

De discussie over de financiële structuur is ook een duidelijke indicatie dat de kwaliteit van voor- en vroegschoolse educatie niet alleen kan worden gereduceerd tot kosten. Duitsland is luidruchtig Opvoeder.de in totaal 18,4 miljard euro voor voor- en vroegschoolse educatie, wat overeenkomt met 0,7 procent van het bruto nationaal product. Deskundigen eisen echter dat de vrije toegang tot voorschools onderwijs op de lange termijn moet worden gewaarborgd, ook al mag de kwaliteit van de zorg niet worden verwaarloosd.