Multilateralisme in crisis: de rol van Duitsland in de mondiale verandering!
Duitsland vertrouwt op multilateralisme als de centrale stelregel van het buitenlands beleid om mondiale problemen vreedzaam op te lossen.

Multilateralisme in crisis: de rol van Duitsland in de mondiale verandering!
Multilateralisme is geen loze slogan in het Duitse buitenlands beleid, maar een fundamentele strategie die staat voor vrede en stabiliteit wereldwijd. Duitsland ziet deze vorm van internationale samenwerking als een systeem dat voor alle staten geldt en tot doel heeft om samen mondiale uitdagingen te overwinnen en rampen zoals de Tweede Wereldoorlog te voorkomen. De Verenigde Naties (VN) spelen hierin een centrale rol door op te treden als hoeder van internationale waarden en normen, zoals deutschland.de beschrijft.
Maar in een wereld vol crises, van conflicten in het Midden-Oosten tot Oekraïne tot urgente kwesties als klimaatverandering en het uitsterven van diersoorten, staat het multilateralisme onder druk. VN-secretaris-generaal António Guterres uitte zijn bezorgdheid over deze ontwikkeling en benadrukte dat universele waarden worden uitgehold en dat democratische beginselen in twijfel worden getrokken. Ook de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Heiko Maas is kritisch over de situatie en waarschuwt dat ons liberale internationale systeem, dat gebaseerd is op het gezamenlijk vinden van oplossingen, in gevaar is. Dit komt niet alleen tot uiting in de moeilijkheid om nieuwe internationale normen te ontwikkelen, maar ook in de terugtrekking van staten uit belangrijke overeenkomsten, zoals de VS uit het klimaatverdrag, zoals zeitschrift-vereinte-nationen.de uitlegt.
De uitdaging van het multilateralisme
De uitdagingen waarmee het multilateralisme wordt geconfronteerd zijn divers. Enerzijds is er de druk die wordt uitgeoefend op de internationale orde, vooral door de VS. Aan de andere kant zijn er staten als China en Rusland die het multilateralisme steunen en zich verzetten tegen bestaande normen en waarden. Deze spanningen beïnvloeden niet alleen de principes die ten grondslag liggen aan het systeem, maar ook de manier waarop het nationale beleid wordt gecoördineerd. Multilateralisme, of zelfs minilateralisme, waarbij slechts een kleine groep staten internationaal samenwerkt, zou een antwoord kunnen zijn op de huidige uitdagingen, zoals opgemerkt in de analyse van swp-berlin.org.
Effectief multilateralisme vereist echter een oprechte bereidheid tot compromissen en het vermogen om samen op te treden. Het Duitse buitenlandse beleid heeft hier een axiomatische betekenis die ook voelbaar is in het buitenlands en veiligheidsbeleid van de EU. De ‘Alliantie voor Multilateralisme’, die in september 2019 door Duitsland en Frankrijk werd geïnitieerd, heeft tot doel de internationale orde te versterken.
Toekomstperspectieven
De toekomst van het multilateralisme blijft onzeker, maar de consensus blijft bestaan: er is een heroverweging nodig. De VN Jubileumtop van 2020 zou niet alleen een kans kunnen bieden om nieuwe normen vast te stellen, maar ook om het multilateralisme terug te brengen naar een stabiele basis. De Duitse aanpak om het niet alleen te doen en de nadruk te leggen op een gemeenschappelijke strategie met Europese en internationale partners zal cruciaal zijn voor het behalen van succes op de lange termijn.
In een wereld waarin staten steeds meer aandringen op nationale belangen, moeten politici slim geformuleerde analyses maken van hun eigen kwetsbaarheden en die van hun partners en tegenstanders. Overtuiging zal ook belangrijker worden om de eigen machtsbasis en die van bondgenoten te versterken. Multilateralisme blijft niet alleen een hoeksteen van het Duitse buitenlandse beleid, maar ook een essentieel concept voor vreedzaam en coöperatief samenleven op mondiaal niveau.