Herinneringen aan de verplichte blootstelling: slachtoffers worden compensatie geweigerd

Erinnerungen an die Zwangsaussiedlungen in Schmalkalden-Meiningen: Schicksale betroffener Familien und die anhaltende Stigmatisierung.
Herinneringen aan de gedwongen nederzettingen in Schmalkalden-Meiningen: het lot van getroffen families en de voortdurende stigmatisatie. (Symbolbild/NAG)

Herinneringen aan de verplichte blootstelling: slachtoffers worden compensatie geweigerd

Wohlmuthausen, Deutschland - Op 28 Juni 2025 herinneren velen zich de donkere hoofdstukken van de geschiedenis, vooral de verplichte blootstellingen die plaatsvonden in de DDR. Het lot van Brunhilde Gerlach en Günther Henneberger zijn exemplarisch voor de talloze mensen die in 1952 en 1961 uit hun thuisregio's zijn verwijderd. Hun verhalen worden gekenmerkt door verlies, angst en de zoektocht naar normaal leven onder onmenselijke omstandigheden.

Brunhilde Gerlach rapporteert over de gedwongen verhuizing van haar familie in mei 1952 van de pittoreske Wohlmuthausen in de Rhön. Samen met haar moeder, drie zussen en de grootmoeder woonde ze op een binnenplaats totdat de politie haar naar Gotha vervoerde. "Alles was voorbij zonder waarschuwing," herinnert ze zich. Günther Henneberger heeft ook ervaren hoe zijn familie uit Nordheim in de buurt van Schmalkalden werd verkocht. Ze moesten hun herberg en landbouw opgeven en leefden nu onder krappe omstandigheden in Remstädt in de buurt van Gotha.

onopgeloste burgers onder algemeen vermoeden

De verplichte blootstelling werd vaak uitgevoerd onder het mom van de veiligheid, maar de echte motivatie was de consolidatie van de grens tussen binnenlandse -iger. Tijdens de operaties "Action Border" en "Action Unmissical", werden talloze families geclassificeerd als vijandig tegenover de staat, vaak zonder duidelijk bewijs of door beschuldigingen. "De beoordeling was willekeurig en heeft veel onschuldige burgers in ruïne omvergeworpen", meldt Wikipedia over de achtergrond van deze maatregelen. Er waren vooral mensen met West -contacten of mensen die in de DDR als politiek onbetrouwbaar werden beschouwd.

De negatieve gevolgen voor de getroffen degenen waren verwoestend. Marie-Luise Tröbs werd op 3 oktober 1961 verwijderd in een tweede golf van de gedwongen verhuizingen van Geisa. Ze kon slechts een paar persoonlijke items meenemen, waaronder een poppenjurk en een kleine koffiemolen. "Ik werd vermeden in Ilmenau," zei Tröbs, die nooit de pijnlijke herinneringen van deze tijd is vergeten.

Sociale effecten en compensatie

De gedwongen nederzettingen betroffen bijna 12.000 mensen van meer dan 320.000 grensbewoners. Velen moesten niet alleen hun huizen verlaten, ze werden ook gestigmatiseerd als criminelen. De federale overheid documenteerde kritisch de schendingen van de fundamentele rechten in 1953, maar echte erkenning als slachtoffer van politieke vervolging kwam pas in 1992 op. Tegenwoordig ontvangen veel van deze mensen nog steeds geen financiële vergoeding voor het lijden van het onrecht, zoals kan worden gelezen op de Verklett-Cotta Elibary.

Dit toont een ander probleem: gezondheidsschade en psychische aandoeningen zijn wijdverbreid onder de geforceerde verhuis. Een studie van de Universiteit van Greifswald uit 2006 geeft aan dat ongeveer 60,8 % van de geforceerde verhuisde geesteszieken. Het beeld wordt voltooid door de eisen van de Unie van de slachtofferverenigingen van de communistische tirannie (UOKG), de betere voorwaarden en de opname van de gedwongen verhuis naar de huurregeling voor slachtoffers van aansprakelijkheid.

De verhalen van de gedwongen verhuis van de DDR zijn nog steeds van groot belang 70 jaar na de dramatische gebeurtenissen. De gedenktekens en monumenten voor de voormalige woonplaatsen moeten ons eraan herinneren dat er een echt verhaal is achter elk lot. Verhalen die het verdienen om te worden gezegd en gehoord. Ten slotte zullen sociale erkenning en waardering als slachtoffer cruciaal zijn om het pijnlijke verleden aan te kunnen.

Details
OrtWohlmuthausen, Deutschland
Quellen