NAVO-top in Den Haag: Vijf procent als nieuw defensiedoel!

NAVO-top in Den Haag: Vijf procent als nieuw defensiedoel!

De voorbereidingen voor de NAVO-top in Den Haag, die volgende week plaatsvindt, krijgen vorm. NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte heeft de lastige taak om alle lidstaten te overtuigen van een ambitieuze doelstelling van vijf procent voor de defensie-uitgaven. In een ARD-interview sprak Rutte zijn vertrouwen uit in het vermogen om dit doel te bereiken. De Amerikaanse president Donald Trump heeft zijn bezoek aan de top bevestigd, wat een impact zou kunnen hebben op het programma van de bijeenkomst.

Het topprogramma is specifiek op Trump afgestemd en zou naast een korte top ook een ontvangst met de koning en eventueel een rondje golf kunnen omvatten. Rutte maakt zich nog steeds zorgen over de situatie in het Midden-Oosten. Voortdurende uitwisseling met bondgenoten is belangrijk omdat er momenteel geen concrete plannen zijn voor een alliantie conform artikel 5.

Het doel van vijf procent

Het centrale thema van de top is het doel om vijf procent van de economie aan veiligheid te besteden – een punt waar vooral de VS heftig om vragen. Volgens ZDF halen sommige NAVO-landen niet eens de bestaande twee procent van het bruto binnenlands product voor defensie. Rutte wordt gesteund door bondskanselier Friedrich Merz en minister van Defensie Boris Pistorius, die de doelstelling van vijf procent steunen en tegelijkertijd benadrukken dat 3,5 procent moet worden gebruikt voor het leger en de rest voor infrastructuur en civiele bescherming. In deze context wordt België genoemd, dat momenteel slechts 1,3 procent van zijn economische productie aan defensie besteedt. Politieke stemmen daar beschouwen de extra uitgaven echter als “hysterisch”, terwijl de Spaanse premier Pedro Sánchez het vaste percentage als “buitensporig” omschreef.

De druk op de NAVO-leden komt vooral uit de VS, waar Trump de Europese defensie-uitgaven bekritiseert en hogere bijdragen eist. Er is overeenstemming dat het politiek bereikte compromis tijdens een bijeenkomst van de NAVO-ministers van Buitenlandse Zaken in Antalya in mei 2025 een stap in de goede richting was. Hierin is vastgelegd dat 3,5 procent bestemd is voor klassieke defensie en 1,5 procent voor geavanceerde veiligheidsaspecten.

Problemen in Duitsland en de Bundeswehr

De Bundeswehr, als belangrijk lid van de NAVO, komt in beeld. Luitenant-generaal Alfons Mais waarschuwt dat Duitsland zijn NAVO-verplichtingen niet kan nakomen. Duitsland heeft de NAVO momenteel een volledig uitgeruste divisie tegen 2025 beloofd, maar daarmee zal volgens Mais slechts een beperkt niveau van operationele paraatheid kunnen worden bereikt, omdat er een gebrek is aan noodzakelijk materiaal. Ook de volledige operationele paraatheid van de tweede divisie, die tegen 2027 beschikbaar moet zijn, wordt als “onrealistisch” beoordeeld.

De levering van materiaal aan Oekraïne en de opleiding van Oekraïense soldaten vormen een extra last voor de Bundeswehr. Wat de financiële middelen betreft, pleit Mais voor een permanent hoger defensiebudget, omdat de speciale fondsen niet toereikend zijn. Volgens schattingen zal er in totaal 300 miljard euro nodig zijn om de strijdkrachten volledig operationeel gereed te maken. Kolonel André Wüstner, de federale voorzitter van de DBwV, doet een beroep op politici om de uitrusting en uitrusting van de Bundeswehr snel te verbeteren, zodat Duitsland aan zijn verplichtingen in het kader van de NAVO kan voldoen.

Het blijft spannend om te zien hoe de discussies en besluiten op de komende NAVO-top zullen verlopen en of de gewenste consensus over de vijf procentdoelstelling daadwerkelijk kan worden bereikt.