Kunst tegen het vergeten: Performance belicht transgenerationeel trauma

Kunst tegen het vergeten: Performance belicht transgenerationeel trauma

Op 10 oktober 2025 is het weer zover: in het KunstHaus Potsdam wacht een speciaal evenement op cultuurliefhebbers. Zes kunstenaars, zowel joods als niet-joods, brengen hun unieke perspectieven op het podium op een ontroerend en centraal thema: transgenerationeel trauma in verband met de Shoah en het nationaal-socialisme. Dit evenement, dat om 18.00 uur begint, zal niet alleen een creatieve ervaring zijn, maar zal ook de aanzet geven tot een diepgaand onderzoek naar het verleden, zoals potsdam.de meldt.

De kunstenaars presenteren een breed scala aan werken: van installaties tot schilderijen tot videowerken. De focus ligt op het onzichtbare, de scheuren en sporen van het verleden die in de kleinkinderen opduiken en de levendigheid van de geschiedenis illustreren. Als onderdeel van deze performance wordt ook de bijbehorende tentoonstellingscatalogus gepresenteerd, die de artistieke discussies documenteert en zo een belangrijke bijdrage levert aan het transgenerationele geheugen.

Transgenerationeel geheugenwerk

Het concept van transgenerationeel trauma houdt zich bezig met de langetermijngevolgen van de systematische vervolging en uitroeiing onder het nationaal-socialisme. Dr. phil. In zijn artikel benadrukt Kurt Grünberg hoe deze ervaringen niet alleen de overlevenden vormen, maar ook hun nakomelingen. Het blijkt dat de stressvolle herinneringen niet zomaar ‘verwijderd’ kunnen worden, zoals yadvashem.org laat zien. In plaats daarvan blijft het verleden een constant onderdeel van gezinnen, vaak gepaard gaand met diepe stilte en repressie.

Vooral de kinderen van overlevenden staan ​​voor de uitdaging om hun identiteit te ontwikkelen in de schaduw van traumatische ervaringen. Ze voelen de ‘giftige generativiteit’ die zich in hun gezinsomgeving manifesteert en die hen moeilijkheden bezorgt. Ook de nazaten van daders en navolgers hebben vaak te maken met een erfenis die gekenmerkt wordt door schuld en schaamte. Ook non-verbale communicatie binnen gezinnen speelt hierbij een cruciale rol, omdat emotionele lasten vaak onuitgesproken worden doorgegeven.

Psychologische stress en familietradities

Zoals uit huidig ​​onderzoek naar de overdracht van trauma blijkt, blijft de psychologische stress van getraumatiseerde personen vaak niet zonder gevolgen voor hun kinderen. Hun innerlijke conflicten kunnen zich manifesteren als een last voor de volgende generatie. Uit het artikel op css.ch blijkt dat de overdracht van dergelijk trauma een complex en controversieel veld is, waarbij epigenetica mogelijk ook een rol speelt. Het aanpakken van deze kwesties vereist daarom niet alleen gevoeligheid, maar ook een gedifferentieerde aanpak en een voortdurend debat.

Samenvattend lijkt het omgaan met transgenerationeel trauma een beetje op het openen van een eeuwenoude schatkist. Elke blik naar binnen toont niet alleen de schoonheid, maar ook de duisternis van het verleden. Het evenement op 10 oktober nodigt je uit om deze ruimte te verkennen en de stemmen van de kleinkinderen naar voren te brengen, die de erfenis van het verleden met zich meedragen en tegelijkertijd hun eigen creatieve expressie vinden. Een must voor wie geïnteresseerd is in geschiedenis, kunst en geheugenwerk!