Stasipost gecontroleerd: Zo werden brieven in het geheim geopend!

Stasipost gecontroleerd: Zo werden brieven in het geheim geopend!

Momenteel wordt in het Stasi-documentenarchief in Suhl een interessante tentoonstelling over de postcontrole van de Stasi gepresenteerd, die inzicht geeft in de geheime praktijken van het Ministerie van Staatsveiligheid (MfS). Hoe insuedthueringen.de Volgens berichten opende de Stasi discreet post om waardevolle informatie te verkrijgen. Dit gebeurde bijvoorbeeld door het gebruik van automatische briefopeningssystemen, waardoor het mogelijk werd om enveloppen met stoom te openen zonder dat de afzender of ontvanger er iets van merkten.

Een niet onbelangrijk aspect van deze surveillancemaatregelen was de gerichte manipulatie van romantische relaties. Soms werden brieven en pakketten bewust niet bezorgd om de indruk te wekken dat de afzenders geen interesse meer hadden in de ontvangers. Met deze tactiek wilde de Stasi interpersoonlijke relaties verstoren of zelfs beëindigen.

De achtergrond van de postinspectie

De postinspectie begon in 1950 en liep tot de herfst van 1989. Gedurende deze tijd werden duizenden brieven en pakjes gecontroleerd door Stasi-medewerkers in in totaal 15 brievendistributiekantoren in de DDR, die bekend stonden als “Stelle 12”. Zij waren niet alleen verantwoordelijk voor het uitvoeren van de technische controles, maar ook voor het evalueren van verdachte inhoud. Bijzonder gevoelige informatie werd gekopieerd of verwijderd, terwijl zelfs Westers geld dat in de brieven werd aangetroffen, werd verwijderd, bijvoorbeeld bpb.de notities.

Hoe bundesarchiv.de Bovendien werd de gehele post onderworpen aan een streng controlesysteem en ging via speciale centrale postkantoren, waar de Stasi-medewerkers uiteindelijk besloten wat ze ermee gingen doen. Deze praktijken waren zo verstrekkend dat ze zelfs hele steden of beroepsgroepen troffen. Het doel was altijd hetzelfde: het detecteren van “elke vijandelijke activiteit”.

Technische hulpmiddelen en ontwikkeling van medewerkers

In de jaren vijftig lag de focus van de postinspectie op het zoeken naar kritische geschriften over de DDR en het vastleggen van de algemene stemming onder de bevolking. Maar technologische hulpmiddelen en inlichtingencontroles werden al snel belangrijker. Het aantal werknemers steeg van enkele tientallen in 1950 tot bijna 2.200 in 1989, waarvan ruim 20 procent vrouw was.

Om de effectiviteit van deze toezichtmaatregelen te vergroten, kreeg het personeel permanente opleiding en specialiseerde zich op verschillende gebieden, waarbij taalvaardigheden essentieel waren voor het lezen van buitenlandse post. In 1989 richtten de postcontroles zich steeds meer op de politieke oppositie en haar activiteiten – een wending die de zorgwekkende omvang van het toezicht benadrukte.

Hoewel de grondwet van de DDR het post- en telecommunicatiegeheim garandeerde, waren de praktijken van de Stasi hiermee regelrecht in tegenspraak. Zoals het archief in Suhl laat zien, blijven de nawerkingen van deze systemen vandaag de dag in ons geheugen aanwezig en dagen ze ons uit om na te denken over de betekenis van privacy en vertrouwen.